3. Havalimanı korsan mı? Dünya Bankası bilmiyor!…

Kaçak Saray’da meskun RTE, her biri bir hukuksuzluk vak’ası olan mega projelerini yakından takip ediyor. Havuzcu sermayedarlara zimmetlediği bu milyarlarca dolarlık projelerin altındaki hukuksuzlukların, kirli ilişkilerin serilip dökülmesinden mi ödü kopuyor? En çok da öyle ya da böyle bir koalisyon hükümeti kurulursa, küçük bir tuğlanın çekilmesiyle koca duvarın nasıl aşağı geleceği en büyük kâbusu.
Son olarak bu hukuksuzluk abidesi “mega projelerini” helikopterle incelemiş, dahası şirinlik yapmış; fizibilitesizliği ile bir felaket olan 3. Havalimanı’nın işçilerini iftara davet etmiş ve demiş ki, “Bu dev yatırımın müteşebbislerine bir ricada bulundum. Dedim ki, ‘Bu bayram tüm bu şantiyede çalışanları bir sevindirin.’ Sağ olsunlar, ‘Ne derseniz biz de onu yapalım’ dediler ve ast-üst hiçbir ayrım yapmaksızın buradaki her bir kardeşimize 2 bin 500’er lira bu bayramda birer hediye verecekler.” Ağanın elimi tutulur, bir de örtülü ödenekten dağıtsaydı, kim hesap soracaktı…
Helikopterle 3. Boğaz Köprüsü, İzmit Körfez Geçiş Köprüsü ve 3. Havalimanı inşaatlarını havadan incelemiş.
3. Boğaz Köprüsü’nün yolları ile ilgili mahkemenin yürütmeyi durdurma kararına nasıl yeni kılıf bulunduğunu izlemiş olmalısınız. İBB Meclisi’nde, çevre planına çekmişler bir rötuş, olmuş size her şey yasal… Bu da döner; sapın, keserin döndüğü gibi, bu hesap da döner…
Korsan proje…
Dönelim RTE’nin üstüne titrediği “mega projeler”ine, özellikle de 3.Havalimanı’na…
Dünya Bankası çevre ülkelere, kamu maliyesi krizi yaşamamaları için hararetle tavsiye ettiği ve çoğu “yap-işlet-devret” türünde işleyen “Kamu-Özel Ortaklığı-Public-Private Partnership-PPI” imtiyaz projelerinin envanterini tutuyor.  Ppi.worldbank.org sitesine girerseniz, bütün bu tür projelerin, hangi ülkelerde, hangi üstleniciler tarafından yapıldığının envanterini, bölgelere ve sektörlere göre dağılımını görebiliyorsunuz. Hatta Türkiye’de hiçbir makamın açıklamadığı -her nedense- derli toplu bilgileri buradan görebiliyorsunuz.
İşte bu kaynağın açıkladığı, “2014 Global PPI Update” başlıklı araştırma raporuna göre, Türkiye geçen yıl Brezilya’nın ardından kamu-özel sektör işbirliğinde en çok altyapı yatırımı yapan ikinci çevre ülke oldu.
Brezilya’nın 44.2 milyar dolarla birinci, Türkiye’nin 12.5 milyar dolarla ikinci olduğu en çok altyapı yatırımı yapan ülkeler listesinde Peru 8.1 milyar dolarla üçüncü, Kolombiya 7 milyar dolarla dördüncü ve Hindistan 6.2 milyar dolarla beşinci sırada yer aldı.
5 Top proje’

Dünya Bankası, Türkiye’nin aynı zamanda Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki en büyük 5 kamu-özel sektör ortak yatırım projesine ev sahipliği yaptığına dikkat çekiyor ve şu ifadelere yer veriyor; “Türkiye, 17 yeni projesiyle ikinci en yüksek yatırım hacmini elde etti.
Hükümetin 2008 yılındaki önemli reformları, Türkiye’deki enerji yatırımlarını etkilemeye devam ederken, 3 büyük ölçekli özelleştirme gerçekleştirildi. 4,3 milyar dolar değerindeki Kemerköy ve Yeniköy termik santralları, 1,1 milyar dolar değerindeki Yatağan Termik Santralı ve 350 milyon değerindeki Çatalağzı Termik Santralı. Buna ilaveten, 2,9 milyar dolar değerindeki 3. Boğaz Köprüsü ve 1,1 milyar değerindeki Salıpazarı Umanı gibi ulaştırmaya yönelik projeler, Türk yatırımlarını daha da artırdı.”

Peki 3. Havalimanı nerede? Böyle bir proje yok. Dünya Bankası, PPI modeliyle en büyük havaalanı projesinin Brezilya’da yapıldığını bildiriyor bize. Rio de Jenerio Airport’un proje bedeli 10,5 milyar dolar ve Odebrecht S.A (%31 Brezilya), Changi Airports Int pte Ltd (Singapur) başlıca üstleniciler.

Neden yok?
Yanlışlık yok, gerçekten de Türkiye’nin en büyük kamu-özel işbirliği projesi olarak takdim edilen ve 10 milyar avronun üstünde yatırım öngören, toplam anlaşma bedeli 25 milyar avroya ulaşan, bittiğinde dünyanın ikinci büyük havaalanı olacağı öne sürülen “kifayetsiz muhterislik” projesi 3. Havalimanı’nı Dünya Bankası bilmiyor ya da ciddiye mi almıyor? Üstelik istanbul’un kuzeyini, hukuksuz biçimde inşaata açan 3. Boğaz Köprüsü’nü biliyor Dünya Bankası ama 3. Havalimanı projesini bilmiyor. Galataport’u, Kemerköy Santralı’nı, Yatağan kamu-özel ortaklığı santral projesini, hepsini biliyor, ama 3. Havalimanı’nı bilmiyor.
Dünya Bankası, Türkiye’nin PPI kapsamında 176 projesi olduğunu ve bunların mali portresinin 113 milyar dolar olduğunu bildiriyor bize ve sektörel olarak bakıldığında “Havalimanı” ile ilgili 12 proje olduğunu ama bunların mali portresinin 8 milyar dolar olduğunu söylüyor. Bunların arasında 10,5 milyar avroluk yatırım olduğu bildirilen 3. Havalimanı yok. Gerçekten yok. Dünya Bankası’nın PPI envanteri içinde 3. Havalimanı yok!..

3. Havalimanı yer seçimi açısından sorunlu.Yeri bataklık, üstelik istanbul Çevre Planı’na aykırı bir yatırım, hukuki sorunları büyük. Dahası, üstlenicileri sorunlu. RTE ile 17-25 Aralık soruşturmalarına konu olmuş isimler. En önemlisi 10 milyar avroyu aşkın finansman için bu kadar soru işaretli projeye gerekli krediye doğru dürüst hiçbir banka ilgi göstermemiş. Taahhüt edilen arazi, öngörülen projenin kat kat üstünde.
Çok soru işareti taşıyor.
Bütün bunları yakından izleyen Dünya Bankası, projeyi PP! listesine almayacak kadar sorunlu görüyor olabilir mi? Başka türlü neden görmezden gelsin, yokmuş gibi davransın?
Bu tuhaflığı, kim, nasıl açıklayabilir acaba?