Resmi enflasyon yüzde 8; Mutfaktaki 3 katı !…

TÜİK, Ekim ayı enflasyonunu açıkladı; Aylık yüzde 1,8. Ekimden ekime ise yüzde 7,7…Az değil. Ama şeytan her zaman olduğu gibi ayrıntıda gizli. TÜİK, her ay 437 mal ve hizmetin fiyatını takip ederek bu ortalamayı hesaplıyor. Anket yoluyla bütçemizi nasıl harcadığımızı da hesaplıyor. Ona göre malları ağırlıklandırıyor.

Gıdanın bütçemizdeki payı yüzde 24 varsayılıyor. Bu ortalama tabii ki. Orta ve yoksul aile bütçelerinde gıdaya ayrılan pay yüzde 40’lara kadar çıkar. TÜİK, gıdada ortalama yıllık fiyat artışını  resmen yüzde 11,6 olarak hesaplamış.  Bu bile, ortalama enflasyonun  4 puan üstünde bir gıda enflasyonu demek.  Çift haneli enflasyonu çoktan geçmiş bir mutfak yangını var yani…

30 MADDE…

Ama bitmiyor; bu 134 gıda maddesinin içinden, tahıl gevreği, baklava, çikolata krem, kakao gibi kırk yılda bir aldıklarımızı ayıklayıp, adam gibi her markete girdiğimizde satın aldığımız 30 tanesini seçip onların fiyatlarına baksak, yıllık artış ne çıkıyor biliyor musunuz; yüzde 24 !…Yani resmi enflasyonun 3 katı bir enflasyon. Evet, bu “benim bulduğum enflasyon” değil; bu yine TÜİK’in 432 mal  ve hizmetin madde madde fiyatlarını verdiği listeden ayıklanmış 30 gıda maddesinin fiyatı. Ortalaması yıllık yüzde 24…TÜİK’in hiçbir şekilde itiraz edemeyeceği bir enflasyon…

TEK TEK FİYATLAR

TÜİK, tek tek mal ve hizmet fiyatlarını tüm il merkezlerinden ve 74 ilçeden derlediğini belirtiyor. Yani öyle bir bölgenin fiyatları değil bunlar. Ayrıca sıradan süpermarket fiyatı filan da değil; ayda 27 bin 500 işyerinden 375 bin  fiyat derlendiğini belirtiyor. Ayrıca da 4252 kiracıyı da yakından takip ederek gerçek kiranın ne olduğunu izliyor.  

Yeniden gıda fiyatlarına dönersek; Ekimden ekime fiyatı tavan yapmış ürünleri sebzeler oluşturuyor. Biber, patates, kabak, patlıcan, domateste fiyatlar 2012 ekim ayına göre yüzde 90 ile yüzde 50 arasında artmış. Mesela ortalama domates fiyatı 1,4 TL’den 2 TL olmuş. Bazılarınız, nerede 2 TL’ye domates, diye itiraz da edebilir tabii ki…Ortalama balığın fiyatının 10 TL’den 13 TL’ye çıktığını belirtiyor TÜİK. Dana etindeki artışın yüzde 7,2 ile daha insaflı arttığını ve ortalama kilosunun 26 TL olduğunu belirlemiş. Öyle ya da böyle; her ailenin öncelikle satın aldığı bu 30 maddedeki fiyat artışı yıllık yüzde 24!…134 maddelik ortalama artış da yüzde 11,6.

ULAŞTIRMA-KONUT

Anketlere göre, ortalama olarak bütçemizin yüzde 24’ünü gıdaya harcarken yüzde 23’ünü ulaştırma ve haberleşmeye; yüzde 17’sini de konuta harcıyoruz. Peki ulaştırma-haberleşmede  ne olmuş yıllık enflasyon? Yüzde 7dolayında. Ama bunlar içinde internet, telefon görüşme fiyat artışları süper. İnternetteki artış 38 TL’den 58 TL’ye çıkarak yüzde 55 artmış.  Sabit telefon faturasının 20 TL’den 26 TL çıktığı ve artışın yüzde 27 olduğunu; cep ortalama faturasının da yüzde 11 zam gördüğünü varsayıyor TÜİK. İnanan inansın…Bu arada, taksi ve servis ücretlerinin yıllık yüzde 10 arttığı, uçak bileti fiyatlarının yüzde 8,5 zam gördügü, belediye otobüsü  bilet fiyatlarındaki artışın da yüzde 6,5’ta kaldığı bildiriliyor.

Gelelim konut harcamalarındaki artışa. Bütçemizde yüzde 17 payı olan konut harcamalarında başrol kiranın. TÜİK’e göre  ortalama kira aylık ne kadar bilin bakalım; 2012 Ekim’inde 535 TL, 2013 Ekim’inde 571 TL. Dolayısıyla artış da yüzde 7 ile genel enflasyonun 1 puan  altında kalmış. Bu başlıkta en kabadayı zammı su faturası yüzde 10 ile yemiş. Ama elektrik faturasında artış yüzde 0,4’te, doğalgaz faturasındaki yıllık artış da yüzde 1,3’te kalmış. Yıllık enflasyon yüzde 8’e yaklaşırken elektrik ve doğalgazda artışın yüzde 1’lerde bırakılması mümkün müdür? Değildir elbette. Bu, ikisi için de zammın eli kulağındadır.

Ekim’den ekime fiyatı en çok artan diğer kalemleri ise eğitim , yani okul-kırtasiye fiyatlar ı(yüzde 10), lokanta yemeği fiyatları (yüzde 9,4), giyim-ayakkabı fiyatları (yüzde 9)  izlemiş.

Ücret ve maaşlarda yüzde 5-6 zamma talim edenlere duyurulur…