Özelleştirmelere Karşı CHP Ne Yapıyor?
İstanbul Paşabahçe’de bulunan TEKEL’in eski rakı fabrikasının ve arazisinin 49 yıllık kullanma izni için yapılacak…
Bülent Arınç, içinde rakı geçen türküye yasak da koysa, iktidarları, vergi üstüne vergi de bindirse, satış alanlarına, satış saatlerine sınır da getirse, baş edemiyorlar. Bu toplum; “içkime dokundurtmam!” diyor ve yasağa boyun eğmiyor. Rakıya, ona parası yetmese ya da tercihi gereği şarabı, birayı şerefe kaldırıyor. Bülent Arınç’ın inadına, içinde rakı geçen şarkılar dillerden düşmüyor; Mesela diyor ki Ezginin Günlüğü; “Gel dalgaya düşelim/, sandalda rakı içelim/ Bir kötü arkadaş edinip/ peşinde uçalım”…
BİNDİR FİYATA…
“Rakı olmasın/Şarap olmasın/Madem sen yoksun/ kafam olmasın” diyor Nil Karaibrahimgil…Arınç duymasın!…
AKP’nin içki yasağı i, önceleri “alan daraltma” ile başladı. RTE’nin belediye başkanlığı sırasında belediyeye ait sosyal mekanlarda içki yasağı ile başladılar, derken Beyoğlu’nda kırmızı sokaklara niyet ettiler. Mahalle baskısı Anadolu’da aldı yürüdü. İçki satan işyerlerini kuşattılar. Kokteyllerden, kutlamalardan içki kaldırıldı. Bununla kalmadılar, son olarak içki satış saatlerine sınır getirdiler. Ama en çok da fiyatlara bindirdiler. 2004 başından bu yana enflasyon, yani tüketici fiyat artışı yüzde 113. Ama gelin rakının fiyatına bakın; yüzde 272; biranınki ondan geri değil, yüzde 218. Ve şarabınki de yüzde 163…
Kaynak:TÜİK,TÜFE veri tabanı
AKP despotluğunun içki fiyatlarına müdahalesi, tabi ki vergi üstünden. İçkiden aldığı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) artırılınca, üretici de fiyatlara yansıtıyor. Alkollü içki tüketiminden alınan vergi maktu, otomatiğe bağlandı yani. Enflasyon arttıkça vergi de artırılıyor. Çok geriye gitmeden, 2010’da 3 milyar TL olan içkiden ÖTV, 2011’de 3,8, 2012’de de 4,6 milyar TL’yi buldu. Toplam vergi gelirleri içinde 2006’da yüzde 1 dolayında olan alkol vergisinin payı, 2012’de yüzde 1,5’a yaklaşmış durumda. Sadece akaryakıtta değil, Türkiye, içkideki ÖTV tutarı yönünden de dünya rekortmeni. En yüksek verginin alındığı ülke olarak görünen İsveç’in bile 3 kat üstünde ÖTV ödüyor içki tüketicisi.
PİLAVDAN DÖNENİN…
“Yaz demedim/ kış demedim/ eğlendim/ Rakı içtim/ şarap içtim/ sallandım” diyor İbrahim Tatlıses, Bülent Arınç’ın yasak listesindeki türkülerden birinde ve içki tüketimi, fiyat, vergi zulmüne rağmen yine de azalmıyor.
Kaynak: Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu (TAPDK) veri tabanı,2012 tahminidir.
Reklam yasağı, sponsorluk engellerine rağmen Efes firması 1,1 milyar TL’lik ciro yapmış 2012’de , kimse içkisine yasağı takmıyor. Özellikle rakıya gücü yetmeyen gençler biraya devam, diyorlar ve (turist girişinin de etkisiyle) içki tüketimi azalmıyor, artıyor. Yıllara göre bakıldığında bira tüketimi , son 9 yılda yüzde 218 fiyat artışına rağmen, 2008 sonrası tüketim, temposu yavaşlasa da gerilemiyor ve 2012’de 928 milyon litreyi bulmuş görünüyor.
Fiyatı, vergilerle 2004-2013 döneminde yüzde 272 artmış olsa da rakı tüketimi 44 milyon litreden 50 milyon litreye çıkmış. Özellikle şarabın, turist girişinin etkisiyle üretimi ve tüketimi de arttı. 2008’de 38 milyon litre şarap tüketilirken 2012’de tüketimin 60 milyon litreyi geçtiği tahmin ediliyor.
İçkide de , sigarada olduğu gibi, yasaklar kayıtdışını artırıyor. Kaçak içki girişinin yanında özellikle Anadolu’nun birçok yerinde “boğma rakı”, bütün riskine rağmen merdiven altından ilerliyor. Kimi, kendi için yapıyor, kimi piyasaya da veriyor. Tatil köylerine ise “dökme içki” servis ediliyor, vergiden kaçmak için. Yine riskli, tehlikeli…Ama bunu göze alan var…
“Sarhoş etsin yeter ki/Rakı şarap fark etmez/Derdimi sorsa biri/Kırk yıl anlatsam bitmez”diyordu Müslüm Gürses. Dert dinlemek yerine, yasaklamak daha kolay geliyor Arınç gibilere…Ama yasak kâr etmiyor…