Enflasyonda yeni rekor: Yüzde 48,7 (3 Şubat 2022, Al Monitor)

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) başkanının görevden alınmasıyla daha da çok merak edilen Ocak enflasyonu 3 Şubat’ta açıklandı ve aylık artış yüzde 11,1’i, yıllık artış da son 20 yılın en yüksek oranı olan yüzde 48,7’yi buldu.

Ocak tüketici enflasyonu, hem yüzde 6-8 dolayında tahmini olan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin hem de ondan daha gerçekçi gibi duran Merkez Bankası tahminlerinin ötesinde.

Ocak ayının ilk günü açıklanan ve konutlar için ortalaması yüzde 70’i bulan elektrik fiyatlarındaki artış, Ocak TÜFE’sinde başrolü oynadı. Doğalgaz, LPG, akaryakıt, sigara-içki zamları, şehir içi ulaşım zamları, Ocak TÜFE’sinde en etkili kalemler oldu.

TÜFE hesaplamasında yaklaşık yüzde 25 ağırlığı olan gıdada, aylık artış yüzde 11’i bulurken yeme-içme mekanlarındaki fiyatlar da yüzde 8.5 dolayında artarak Ocak enflasyonuna en çok etki eden harcama grupları oldu.

Tüketici fiyatlarındaki bu sert artış, üretici fiyat endeksinde (ÜFE), yani sanayici fiyatlarındaki artışta da izlendi. Aralık ayında yüzde 80’i gören üretici fiyatlarının yıllık artışı, Ocak ayında yaşanan yüzde 10,5 artışla yüzde 93,5’i buldu. Bu stok enflasyonun izleyen aylarda tüketici fiyatlarına belli oranlarda yansıması kaçınılmaz görünüyor ve enflasyon, uzun süre Türkiye’nin en önemli gündem maddesi olacağa benziyor.

2022 Ocak tüketici fiyatlarının aylık olarak yüzde 11, yıllık olarak yüzde 48,7’ye ulaşması, son dört aydır iyice hissedilen yüksek enflasyonda “pik nokta” gibi görünmüyor, her ne kadar Hazine ve Maliye Bakanı Nebati bir süre önce bunu iddia etmiş olsa da. Bakanın Ocak için yüzde 6-8 aralığında fiyat artışı tahmini de doğru çıkmadı zaten. Birçok gözlemci önümüzdeki aylarda yıllık artışın yüzde 60-70 basamaklarını göreceği kanısına sahip.

Daha 2021 Ekim’inde yaklaşık yüzde 20 yıllık TÜFE söz konusu iken bunun Kasım ayında yüzde 21,3, Aralık’ta da yüzde 36 basamağına ulaşması yeterince şoke ediciydi zaten. Şimdi yüzde 49’a yaklaşan yıllık tüketici enflasyonu, son 20 yıldır yaşanmayan bir iklim. Türkiye yüzde 60-70 enflasyon deneyimini 2000 öncesi yıllarda yaşamış, en son 2001 krizinde yüzde 68’i bulan dondurucu bir enflasyon yılı geçirmişti. Korku ile sorulan soru şu: 1990’lara mı dönüyoruz?

https://www.al-monitor.com/tr/originals/2022/02/turkish-inflation-hits-two-decade-high-inches-toward-50