Türkiye, yıllığı yüzde 60-70’lerde seyreden yapışkan bir yüksek enflasyon belasına 20 yıllık bir aradan sonra yeniden yakasını kaptırdı. 2021 yılını yüzde 36 tüketici fiyat artışı ile kapatan ekonomide aylık fiyat artışları son iki ayda çift rakamlara ulaştıktan sonra şubat ayında da pek yatışmadı.

Aralık 2021 ve Ocak 2022 aylarını kapsayan 60 günde yüzde 26 artan tüketici fiyatları, şubat ayında da yüzde 4,8 arttı. Böylece tüketici fiyatlarında (TÜFE) yıllık artış yüzde 54,4’ü buldu. Üretici ya da sanayici enflasyonunda (Y-ÜFE) aylık artış temposu yüzde 7,2’ye düşse bile yıllık artış üç rakama ulaştı ve yüzde 105’i geçti. Böylece üretici ve tüketici enflasyonu arasındaki makas neredeyse 51 puana kadar açıldı.

Erdoğan hükümetinin gıda maddelerinden alınan katma değer vergisini şubat ayında yüzde 8’den yüzde 1’e indirerek fiyatlara müdahale etme çabasına rağmen gıda fiyatlarındaki artış durmadı. Aylık olarak yüzde 8,4’ü bulan artışlar gıda enflasyonunun yıllığını yüzde 64,4’e çıkardı.

Şubat enflasyonunda ulaştırma grubundaki maddeler, özellikle akaryakıt fiyatlarındaki artıştan dolayı yukarı tırmanırken, mal fiyatlarını biraz geriden izleyen hizmet fiyatlarında dikkate değer artışlar oldu. Sağlık, yeme-içme hizmetleri, fiyat artışında dikkat çeken hizmet grupları.

Rusya’nın Ukrayna işgali ile önemli bir çalkantı yaşayan enerji sektöründeki olumsuzluk daha çok mart ayı enflasyonu kayıtlarına girecek. Dünya enerji ve emtia fiyatlarının artması, yıllığı yüzde 54,4’ü gören tüketici enflasyonunu mart ayında daha da yükseklere çekeceğe benziyor. Savaş rüzgarlarının, tüm önlemlere rağmen Türk Lirası’na kaybettireceği değer de yeni fiyat artışlarını getirecek gibi görünüyor. Mart ayında aylık fiyat artışı yüzde 4,7’de kalsa bile yıllık tüketici fiyatı artışı yüzde 60 basamağına çıkıyor. Bu da yeterince ürkütücü.

https://www.al-monitor.com/tr/originals/2022/03/turkeys-inflation-hits-544-ukraine-crisis-threatens-fresh-blows

Written by Mustafa Sönmez