Erdoğan’dan altı ayda %20’den %70’e enflasyon patlaması(Al Monitor, 5 Mayıs 2022)

Türkiye gündeminde aylardır ilk sırayı alan ve toplumda ağır bir geçim sıkıntısı ve memnuniyetsizlik üreten tüketici enflasyonu, nisan ayında yüzde 7,3’ü buldu ve yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artışı yüzde 70 basamağına sıçradı. Böylece son altı ayda yıllık enflasyon hızı yüzde 20 basamağından yüzde 70’e çıkarak Türkiye’nin yakın tarihinde benzeri az görülen bir patlama gösterdi.

Türkiye’yi ekonomik ve siyasi olarak büyük bir belirsizliğe sürükleyen bu ağır sorunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan en büyük pay sahibi olarak görülüyor. Eylül 2021’de yüzde 20’ye yaklaşan enflasyona rağmen Erdoğan, Merkez Bankası’nın o sırada yüzde 19 olan TL politika faizlerini düşürme komutu verdi ve dört ayda 5 puan faiz indirimi yapıldı. Faizlerin indirilmesinin tetiklediği dolarlaşma, ardından onun getirdiği yüksek enflasyon artık fren tutmuyor. Tüketici enflasyonu nisan sonunda yüzde 70 basamağında kendisine yer edinmiş bulunuyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun 5 Mayıs’ta açıkladığı verilere göre nisan enflasyonuna yine gıda fiyatları damgasını vurdu ve yüzde 13,5’lik aylık artış sonrası gıda enflasyonunun yıllığı yüzde 90’e yaklaştı. Gübre, mazot, ilaç gibi tarım girdileri fiyatlarının çiftçi ürün fiyatlarından hızlı artması, gıda fiyatlarında tempo düşüşüne imkân tanımıyor.

Konut harcamalarında da su ve gaz fiyatı artışlarıyla grubun aylık artışı yüzde 7,4’ü buldu.

Fiyat patlaması yaşayan ulaştırmada nisan ayında yüzde 5’lik artış sonrası yıllık artış yüzde 105’in üstüne çıktı. Yeni sezonla birlikte fiyatları yüzde 7 artan giyim eşyaları da nisan enflasyonunda öne çıktı. Artan gıda-içecek fiyatlarının etkisiyle lokanta, bar, kafe fiyatlarındaki artış da yüzde 7’yi buldu.

Nisan enflasyonunun da ortaya koyduğu eğilim, Merkez Bankası tarafından yüzde 42,8 olarak revize edilen 2022 TÜFE hedefini de boşa çıkaracağa benziyor ve yılın yüzde 80-90 aralığında bir TÜFE artışı ile kapanma ihtimali daha yüksek görünüyor.

Ekonominin de yönetimini “tek adam” olarak elinde tutmakta ısrar eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 30 Kasım’da devlet televizyonu TRT’de yaptığı açıklamada faizlerin düşmesiyle yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın artacağını savunarak, “Bu dört tane ana başlık bize büyümeyi getirecek. (…) Bu, yıl sonu itibarıyla enflasyonda da kendisini gösterecek. Hep söylüyorum ya faiz sebep, enflasyon neticedir. Faizi şu anda düşürüyoruz ve enflasyonun da inşallah düştüğünü hep birlikte göreceğiz” dedi.