Habur, 2’nci Kapı Oldu…

Mustafa Sönmez

14.06.2010, Pazartesi
Hep turist gelecek değil ya, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da çeşitli amaçlarla yurt dışına seyahat ediyorlar. Yurt dışına çıkışlarda kullanılabilen 127 kapı var. Ama, bazıları aktif değil, bazıları ise bayramlarda açılıyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tercih ettikleri sınır kapıları, yurt dışı seyahat niyetleri hakkında da bir fikir veriyor. Türkiye vatandaşlarının yurt dışı çıkışları 2000’lerin başlarında 5 milyonlarda iken 2009’da 10 milyonun üzerine çıktı.

Kaynak:Emniyet Genel Müdürlüğü veri tabanı

Bizim yurt dışı seyahatlerimizin çoğunu hemen yanı başımızdaki İran, Irak, Suriye’deki eş dost ziyaretleri oluşturur, kimi pasaportlu kimi pasaportsuz. Neden pasaportsuz? Soruya en güzel cevabı Ahmet Arif’te bulursunuz; “Kirveyiz, kardeşiz, kanla bağlıyız/ Karşıyaka köyleri, obalarıyla/ Kız alıp vermişiz yüzyıllar boyu,/Komşuyuz yaka yakaya/ Birbirine karışır tavuklarımız/ Bilmezlikten değil,/ Fıkaralıktan/ Pasaporta ısınmamış içimiz/ Budur katlimize sebep suçumuz,/ Gayrı eşkiyaya çıkar adımız/ Kaçakçıya/ Soyguncuya/ Hayına…”

***

Çıkış yapılan kapılarda Habur’un ikinci sırayı alması dikkat çekiyor. 2010’un ilk 4 ayında ise çıkış yapan vatandaş sayısının 3 milyona yaklaştığı görülüyor. Bu, yılın kalan üçte ikisindeki seyahatlerle çıkışın rahatlıkla 11 milyonu bulacağına işaret. Bu artışta, yurt dışı seyahat eğilimlerindeki göreli artış kadar, Irak, Suriye, İran gibi komşu ülkelere seyahatin kolaylaşmasının ve artan ilişkilerin de rolü var.

Çıkış yapılan kapılarda ağırlık tabi ki İstanbul’un. Atatürk Hava Limanı yüzde 32’lik, Sabiha Gökçen yüzde 8’e yakın bir payla, toplamda yüzde 40 pay sahibi.

Ama ilgi çekici olan Irak sınır kapısı Şırnak-Habur’un ilk 4 aydaki 315 bin çıkışla ikinci sırayı almış olması. Özellikle Kuzey Irak ile artan ilişkiler bu ülkeye seyahatleri de hızlandırıyor. Habur’un payı yüzde 11’e yaklaşmış durumda. İran’a açılan Ağrı Gürbulak ile Hakkari Esendere , bölgenin dışa açılan önemli kapıları ve payları yüzde 4 dolayında.

Suriye’ye sınır kapısı Hatay Cilvegözü, dışa çıkışlarda dördüncü önemli kapı durumuna geldi ve payı yüzde 5,6’yı buldu. Kilis Öncüpınar’ın da payı yüzde 3,8. Hatay Yayladağ’ın payı yüzde 1,2 ; Ş.Urfa Akçakale’nin ise yüzde 3’e yakın. Mardin Nusaybin yüzde 1,1’lik payıyla Suriye’ye açılan bir diğer önemli kapı. Suriye’ye açılan bu 5 kapının payının toplam çıkışlardaki payının yüzde 14’ü geçtiğini belirtelim.

Böylece, Irak,İran ve Suriye’ye çıkışların toplamının yüzde 30’a yaklaştığı görülebiliyor.

Kuzey’de ise Artvin Sarp’tan bu yılın ilk 4 ayında 111 bin kişi (yüzde 3,8) çıkmış görünüyor. Daha çok Batum ile trafik bu yoğunlaşmada etkili gibi görünüyor.