Sahtekarlık Değilse, Ne?

Mustafa Sönmez

İşgücü-işsizlik verileri ile ilgili yapılan açıklama, Mart ayı işsizliğinin yüzde 10,8’e düştüğünü gösteriyor. İşsizlik azalıyor teranesi için TÜİK’ten “gollük pas”,  RTE’nin sesi, damadın gazetesi Sabah’ta manşet olmuş: “Martta işsizlik yüzde 10.8’e indi. Mevsim etkileri arındırıldığında rakam yüzde 9.9’a geliyor. Böylece 48 ay sonra ilk kez tek haneli işsizlik rakamlarına gelindi”…

Duy da inanma…Oysa her zamanki gibi, ortada nal gibi “tarımla işsizliği kamufle etme” gerçeği var. 2011 Mart’ından geriye, 2010 Mart’ına sardığımızda, işsizliğin 3 puan gerilediği ve 1 milyon 545 bin kişiye istihdam yaratıldığı iddiası var. İşte burada, ayrıntı ve ayrıntıda saklanan şeytanı bulup çıkarmak gerekiyor. Hemen tarıma bakıyoruz. Tarımda istihdam ne kadar artmış? Sıkı durun;  bir ayda bile gerçekleşmiş görünen 484 bin istihdam artışının yüzde 44’ü tarımdan!… TÜİK’e bakılırsa, bu Mart ayında Şubat’a göre tarım istihdamı 213 bin kişi artmış. Hem de yüzde 53’ü tarım ücretlisi olarak!…

Yıllık olarak bakarsak 1,5 milyon istihdam artışının yüzde 40’a yakını, yani 590 bini  tarımdan!…Olamaz mı? Olamaz. Nasıl olsun? Tarımda büyüme var mı ki, istihdam artışı olsun… 2008-2010 dönemi tarımda büyüme ortalaması yıllık yüzde 3, ama istihdamda yıllık artış yüzde 5,2…Olacak iş değil. Nitekim, aklı başında kimse de bu olabilir demiyor artık…Her ay işgücü-istihdam verilerini analiz eden Bahçeşehir Üniversitesi’nin Betam’ı bile, bu ayın analizinde tamamen tarım dışını muhatap alıp tarım meselesine bulaşmamayı tercih etmiş. Ama böyle kaçak güreşmek de olmuyor. Neden sorgulama yok?

Kaynak:TÜİK, Büyüme ve istihdam veri tabanı

Tarımdaki bu TÜİK saçmalığının bir gün son bulacağını umut etmek nafile. Bu plağı çalıp alemi kör milleti sersem saymaya devam edecekleri belli. Tarımı kullanarak saklanan işsizlikten sonra, resmi işsiz sayısı 2 milyon 816 bine inmiş görünüyor. Bu da yüzde 10,8 resmi işsizlik demek. Ama, umudunu kaybetmiş, sayılmayan işsizlere baktığımızda , orada 2 milyon 284 bin kişi var. Resmi işsizlere eklerseniz 5 milyon 100 bin kişi ediyor. Yani gerçek işsiz sayısı, tarımdaki kamuflaja rağmen, 5 milyon 100 bin. Bu da gerçek işsizliğin yüzde 18 olması demek. Büyümeyen tarımda artmış gösterilen 590 bin istihdamı işsiz kabul ederseniz, gerçek işsizlik oranı yüzde 20’yi aşıyor. Son olarak soralım; entansif tarımın yaygınlaştığı, makine kullanımının arttığı tarım ve hayvancılıkta, büyüme temposu yüzde 1-2’lerde dolaşırken tarım istihdamını yüzde 7-8 artmış göstermenin izahı ne ? Bu bir sahtekarlık değilse, ne?

***

Tarım dışına kafamızı çevirdiğimizde, orada istihdam durumu nedir?  Tarım dışında, özellikle imalat sanayi ve inşaat-gayrimenkul alanı, istihdam yaratmış görünüyor. İmalat sanayiinde yeni istihdam 12 ayda 417 bin artmış. İnşaatta da önceki Mart ayına göre 177 bin istihdam artışı var. Buna bir de gayrimenkuldeki 70 bin küsur istihdam artışını eklersek sektördeki istihdam artışı 250 bine yaklaşıyor. Yani, yıllık tarım dışı istihdamın yüzde 70’i imalat sanayi ve inşaat sektöründen kaynaklanmış görünüyor.

Tehlikeli boyutta cari açık veren büyümenin yol açtığı bu istihdam artışı önümüzdeki aylarda sürecek mi? İşte bu zor…Milli gelirin yüzde 8’ine kadar tırmanan cari açıkla hop oturur hop kalkar oldu meşhur “piyasalar”. Değerlendirme kuruluşları “notunuz düşebilir” diye aba altından sopa gösterip duruyorlar. Hem para, hem maliye politikalarında vidaları sıkılaştırmak zorunda kalacak olan  AKP iktidarı, büyümede yavaşlamaya, tüketimi kısmaya, dolayısıyla istihdamdaki göreli canlanma temposunu da düşürmeye yol açan bir hedefe dümen kıracak. Önümüzdeki Nisan, Mayıs istihdam verileri gülümsetse de sonrası için bunu söylemek zorlaşacak. Ama muhalefet partileri  hesap sormazsa, dürüst, namuslu analistler, yorumcular, “Sahtekarlık değilse, ne?” diye yakalarına yapışmazsa, tarım, TÜİK’in elinde, işsizliği düşük göstermeye yarayan bir  kamuflaj malzemesi olarak kullanılmaya devam edecek.

.