SGK: Çalışan Azaldı, TÜİK: Arttı…

İşsizlik konusunda İşkur ile çelişen TÜİK, istihdam konusunda da SGK ile uyumsuz. Büyüme oranının 2011’deki yüzde 9’luk düzeyinden 2012’de yüzde 1’e (altın ihracı ayıklanınca) düşmesine karşın, TÜİK’in, istihdamın azalması bir yana, son 12 ayda 1 milyon 23 bin arttığı, işsizlik oranının da yüzde 9.1’de kaldığı şeklindeki verileri, aklıselim sahibi kimseyi ikna etmiyor. Bu kadar tempo kaybetmiş bir ekonomide istihdam niye artsın, işsizlik nasıl yükselmesin? Ortada tek bir karşı eğilim var. O da kamu istihdamının artmış olması. SGK verileri kamu çalışanlarının (4/C’lilerin) Ekim 2011-2012 döneminde 110 bin arttığını gösteriyor, o kadar. O zaman artmış istihdamdan geri kalan 913 bin kişiye, neresi, nasıl iş verdi büyümeyen ekonomide?

Bu garabet, SGK verileri ile de çelişiyor zaten. SGK’nin istihdam verileri güvenilir. Çünkü tüm çalışanlar, isimleri, çalıştıkları işkolu ile belli. Yani kayıtlılar. Ama istihdam fotoğrafının tamamı için eksik. Çünkü bu veriler, 17.4 milyon kayıtlı çalışanı kapsıyor ama kayıtsız çalışan 10.4 milyonu kapsamıyor. Bir de çapaklı ya da abartılı yanı var. Kayıtlı çalışıyor görünen 2-2.5 milyon nüfus, TÜİK’in anketle saptadığı kayıtlı çalışandan fazla. O da şöyle açıklanıyor: Çalışmadığı halde, özellikle ev kadınları, yakını işadamlarından kendilerini asgari ücretten sigortalı göstermelerini istiyor ve sosyal güvence sağlamış oluyorlar. Ama, SGK’li sayısını da şişirmiş oluyorlar.

***

TÜİK’in kayıtlı ücretlileri ile SGK’nin kayıtlı ücretlilerinin (işçiler ve memurlar) 2012 Mayıs-Ekim verileri incelendiğinde, gelişim grafiklerinde bir uyum olmadığı gözleniyor. Örneğin, en son ekim ayı için TÜİK, kayıtlı ücretli sayısı eylüle göre 140 bin arttı diye iddia ederken SGK, benim kayıtlarımda ücretli sayısı 250 bin azaldı, diyor. Aslında sigortalı işçi sayısında 325 bin azalma var bir ayda. Ama memur sayısı sadece ekimde 75 bin artmış göründüğü için, düşüş 250 bine iniyor.

Kime inanacağız? Çalışanları isimleri, adresleri ile kaydeden ve işverenlerinden prim tahsil eden SGK’ye mi, anket yöntemiyle istihdam, işsizlik tahmini yapan TÜİK’e mi?

Kaynak: TÜİK ve SGK veri tabanları

SGK’nin verilerini de doğrudan istihdam artışı veya azalışı olarak yorumlamak yanıltıcı. Çünkü, gerçekte istihdam artışı olmadığı halde, kayıtsız çalışanların kayıt altına alınması da istihdamı artırmış gösterebilmektedir. Aynı şekilde kayıtlı işçiyi işten atmasa da çıkarmış gösterip primini yatırmayarak sıkıntısını aşmayı deneyen bir işverenin davranışı, istihdamın azaldığı yorumunu yaptırabilir. Bu noktayı akılda tutarak, ekimde görünen 325 bin sigortalı işçi azalmasını analiz ettiğimizde şu noktalar dikkat çekiyor:

Ekim ayı sigortalı azalmalarının yüzde 23’ü (75 bin) imalat sanayiinde, yüzde 23’ü inşaat sektöründe. Sigortalı işçi azalması perakende sektöründe 14 bini, taşımacılık ve idari işlerin her birinde 11 bini, eğitimde 10 bini, enerjide 9 bini buldu. 325 binin illere göre dağılımına bakıldığında ise 42 bininin, yani yüzde 13’ünün İstanbul’a ait olduğu görülüyor. Ankara, İzmir, Antalya, G.Antep’te, her il ortalama 30 bin dolayında kayıp verirken Bursa ve Kocaeli kayıpları ortalama 12 bin dolayında.