Köylülüğü ve Tütün İşçilerini Tasfiye…
*Kaynak:TÜİK ve DPT, 2009 verisi tahminidir.26.12.20091980 sonrası, özellikle de 1990 sonrası neoliberal politikalar, tarımı, köylülüğü…
Türkiye’de yıllığı ocak ayında yaklaşık yüzde 50’yi bulan tüketici enflasyonu karşısında belli büyüklükte tasarrufu olanlar hızla konut, arsa alımına yönelerek kendilerini korumaya çalışıyorlar. Konut fiyatlarında artışların enflasyonun 10 puan kadar üstünde seyretmesine rağmen konuta talep gerilemiyor ve talep azalmadıkça fiyatlar enflasyonu da dikkate alarak yukarı seyrediyor.
Merkez Bankası verilerine göre, 2021 yılında Türkiye genelinde konut fiyatlarındaki artış yaklaşık yüzde 60’ı buldu.
Konut alımlarında kredili satın almalar yüzde 20 dolayında seyrediyor. Çünkü konut fiyatları, belirsizlik ortamında borçlanarak alınacak gibi değil.
Konut inşaat maliyetleri ise 2021 yılında yıllık yüzde 68 arttı. Bir yılda malzeme fiyatlarındaki artış ürkütücü: Yüzde 85! Bu fahiş artışlar karşısında, Türkiye’nin son 20 yılını karakterize eden başta konut olmak üzere inşaat yatırımları da oldukça yavaşlamış durumda.
Konut fiyatlarındaki sert artışlar kiralara da yansıyor ve özellikle İstanbul’da kiralar el yakıyor.
Konut satışlarında yabancıların yeri ise yüzde 5’e yakın. Yabancıların konuta ilgileri az da olsa talebi artırıyor. İktidarın tanıdığı TC vatandaşlığı teşvikinin yanında TL’nin değer kaybını da değerlendiren yabancılar gayrimenkule daha çok yöneliyorlar.
Özellikle Merkez Bankası politika faizlerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın karşı konulamayan baskısıyla Eylül 2021’den başlayarak dört ay üst üste toplamda 5 puan indirilmesi, birikimlerini Türk Lirası’nda tutanların mevduat getirisini hızla yükselmekte olan enflasyon karşısında reel anlamda geriletti. Yüzde 14’e inen politika faizi karşısında tüketici fiyatlarının yıllığı yıl sonunda yüzde 36’yı, üretici fiyatları ise yüzde 80’i buldu. Bu durumda, TL tasarrufu olanlar getirisi daha yüksek olan öteki yatırım alanlarını kullanarak enflasyona karşı korunmaya çalıştılar.
Nitekim TL mevduatta kalmak yerine dövize, altına yatırım yapanlar yıllık olarak enflasyonla baş ettikleri gibi reel getiri de sağladılar. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hesaplamalarına göre Amerikan dolarının yıllık getirisi, TÜFE’den arındırıldığında yüzde 23 ile yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağladı.
Yıllık değerlendirmede külçe altın yüzde 19,7 ve Avro yüzde 14,5 oranlarında yatırımcısına kazandırırken mevduat faizi (brüt) yüzde 22,75 ve devlet tahvili faizi yüzde 32,7 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
Enflasyona karşı birikimlerini korumak isteyenler “mala hücumu” da bir korunma yöntemi olarak seçerken gayrimenkul de bir “sığınak” olarak görüldü. 2020’de artmaya başlayan konut satışları 2021’de pek hız kesmedi, hem de yıllık fiyatları yüzde 60’a yakın arttığı halde…
https://www.al-monitor.com/tr/originals/2022/02/turkey-high-inflation-drives-home-sales