TÜİK-İTO enflasyon farkı 25 puana yaklaştı (Al Monitor, 3 Kasım 2022)

Türkiye’nin tüketici enflasyonu tırmanmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ekim ayı tüketici fiyat artışını yüzde 3,5 olarak bildirirken yıllık oran da yüzde 85,5’i buldu. Bu, yeni bir rekor. Ekim ayı artışında ev eşyası, giyim ve gıda fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu.

Ankara’dan açıklanan TÜİK verisine karşılık 1 Kasım’da İstanbul’dan açıklama yapan ve fiyat istatistiği üretme geçmişi 1927’ye uzanan İstanbul Ticaret Odası (İTO) ekim ayı aylık fiyat artışını  yüzde 4’e yakın  bildirdi. İTO’ya göre İstanbul’da ekim ayı itibarıyla yıllık fiyat artışı da yüzde 109’a yaklaştı.  Böylece yüzde 85,5’lik TÜİK verisi ile yüzde 109’luk İTO verisi arasında gözlenen ayrışma ekimde 23,5 puana ulaştı. Bu fark, geçtiğimiz mart ayında sadece 2 puandan ibaretti.

İTO verisinin sadece İstanbul’u kapsaması ve TÜİK veri sepetinden belli ölçülerde farklılaşmasına rağmen iki kurumun verilerinin uzun yıllar örtüştüğü ama Mart 2022’den itibaren hızla ayrıştığı dikkat çekiyor. Makastaki hızlı açılma, TÜİK’in enflasyon ölçmedeki zaafına, daha çok da iktidarın TÜİK’e müdahalesine yoruluyor.

Aylardır Türkiye ekonomisi gündeminin ilk sırasını alan tüketici enflasyonu, bu önceliğini ekimde de sürdürdü ve 3 Kasım’da TÜİK tarafından aylık tüketici fiyat artışı yüzde 3,5 olarak açıklandı. 2005’den bu yana ekim ayı ortalama fiyat artışı yüzde 2 dolayındaydı, 2022 Ekim ayında 1 puandan fazla artış gösterdi. Bunun da etkisiyle ekim tüketici fiyatlarının yıllık artışı da yüzde 85,5 gibi rekor bir düzeye çıktı. 2021 Ekim yıllık artışının yüzde 19,9 olduğu anımsandığında 12 ayda olağandışı bir enflasyon sıçraması yaşandığı bir kez daha görülebilir. Öyle ki Türkiye bu yeni rekor enflasyonu ile G-20 ülkeleri içinde yıllardır krizle boğuşan Arjantin’i bile 1 puan geride bıraktı. Enflasyon sıralamasında üçüncü sıradaki Hollanda (yüzde 14,5) ve Rusya’nın (yüzde 13,7) enflasyonlarını Türkiye neredeyse altıya katlamış durumda.

Ekim ayında, tüketim sepetinin en önemli gruplarından gıdada aylık artış yüzde 5’i bulurken konut harcama grubunda yüzde 2,5, ulaştırmada yüzde 2 dolayında kaldı. Buna karşılık giyim grubunda yüzde 8, ev eşyası grubunda yüzde 4,5 dolayında artışlar gözlendi.

Tamamı:

https://www.al-monitor.com/tr/originals/2022/11/turkish-inflation-hits-855-doubts-linger-over-official-data