Büyüme yüksek, risk daha yüksek (Al Monitor, 30 Kasım 2021)

2021 yılı temmuz-eylül dönemini içeren üçüncü çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) büyüme oranı, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 olarak gerçekleşti. Dördüncü çeyrekte tempo yavaşlasa da 2021’in tamamında büyümenin yıllık yüzde 10 gibi flaş bir orana ulaşması bekleniyor.

Milli gelirdeki bu büyümede, 2020’nin yüzde 1.8’de kalan düşük büyümesinin baz etkisi olmakla birlikte, döviz fiyatının artışıyla motive olan ihracatın ve turizmin toparlanması, pandemiye karşı aşı uygulamalarının artmasıyla normale yönelişin, özellikle hizmetler sektöründeki toparlanmanın etkili olduğu görünüyor.

Milli gelirdeki büyümede iç talebin, özellikle yüksek enflasyon karşısında öne çekilmiş harcamaların ayrıca rolü önemli. Yüzde 20’yi bulan tüketici enflasyonuna rağmen Merkez Bankası’nın TL faizlerini, enflasyonu bastırmak amacıyla artırmak yerine büyümeye rüzgâr olması için indirmesi, yerli para birikimlerini enflasyona karşı korumak arayışında olanlarda, harcamaları öne çekme davranışına da yol açtı. Birçok dayanıklı, dayanıksız tüketim ürünlerine talep canlandı, hammadde kullanıcıları da stok amaçlı talep yükselttiler. Bunların hepsi sanayi çarklarının daha hızlı dönüşüne ve üçüncü çeyrekte de canlılığa yol açtı.

TL’de hızlı değer kaybı ve bunun etkisiyle yükselen enflasyon riskine aldırış etmeden, daha çok siyasi kaygılarla ekonomiyi büyütmeye dönük politikaların ülke risk primini zaman zaman 500 puana kadar çıkardığı ve gelecek yıla da önemli bir risk birikimi taşıdığı gözleniyor.

Dolayısıyla büyüme yüksek seyrederken risk birikimi daha yüksek tempoda tırmanışını sürdürüyor denebilir. Bunun özellikle 2022’de büyümeyi hızla aşağı çekmesi bekleniyor.

2021’in ilk çeyreğinde yüzde 7.4, ikinci çeyreğinde yüzde 22 oranında artan GSYH’nin üçüncü çeyrekteki artışı da yüzde 7.4 olarak gerçekleşti. Bu yüksek tempo son çeyrekte biraz azalsa da yıllık büyüme oranının yüzde 10 dolayında gerçekleşmesi bekleniyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) da yaptığı son revizyon sonrası 2021 yılı için Türkiye’deki büyümeyi yüzde 9 olarak öngörmüştü.

https://www.al-monitor.com/tr/originals/2021/11/turkeys-economy-grows-third-quarter-so-do-risks