Enflasyon fren tutmuyor, yüzde 79’a yaklaştı (Al Monitor, 4 Temmuz 2022)
Haziran'da da tüketici enflasyonu durmak bilmedi ve aylık yüzde 4,95’i bulan artış sonucu yıllık Tüketici Fiyat…
Merkez Bankası’na niye taktı ? Faizleri düşürmüyormuş da ondan. Faizleri ne zaman yükseltti MB? Dolar 2.40 TL’ye fırladığı zaman, hem de gecikmiş olarak. O zaman ses çıkaramadı yükseltilen faize… Yerel seçimler bitti, başladı faizle ilgili söylenmeye. Durduk yerde söylenmiyor tabii … Kulağına durmadan tatsız haberler geliyor, şikayetler yığılıyor. Elcağızı ile büyüttüğü müteahhitler konut, yandaş bayiler, otomobil, beyaz eşya satamadıklarından, stokların biriktiğinden yakınıyorlar. Gerçekten de hem TÜİK’ten, hem de üretici firmalardan gelen veriler, iç satışlarda hissedilir bir azalma olduğunu gösteriyor.
Konutta azalma
TÜİK, ilk 4 ayda konut satışlarında yüzde 8 gerileme olduğunu açıkladı. Ama asıl ürkütücü olan kredili (ipotekli) satışlardaki sert düşüş. Öyle böyle değil, geçen yılın Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 50 azaldı kredili konut satışları… Geçen yıl satılan her 100 konuttan 42’si krediyle alınırken bu oran bu yıl yüzde 30’a geriledi.
Mesela, İstanbul’da 2013’ün ilk 4 ayında 80 bin dolayında konut satılırken bu sayı bu yıl 70 binin altında kalarak yüzde 15’e yakın azalmış. Satışlara kredili (ipotekli) olarak bakıldığında 2013’ün ilk 4 ayında İstanbul’da kredi kullanarak 37 bin daire satılmışken bu yıl sayı 25 bine kadar düşmüş. Bu, yüzde 47 gerileme demek. Düşüş Ankara’da daha dramatik ; yüzde 70’e yaklaşıyor.
Otomobil-beyaz eşya…
İç piyasada otomobil, beyaz eşya satışları da hızla geriliyor. İlk 4 ay itibariyle otomobil satışlarındaki azalışı firmalar yüzde 23 olarak bildirdiler. Kolay değil, talep 40 bin otomobil gerilemiş. Yerlilerde 4 bin, ithallerde 36 bin azalma, hem de 4 ayda… Sektör, ihracat yaparak ayakta kalıyor. Dört ayın ihracatı geçen yıla göre yüzde 27 arttığı için, fabrikalar ayakta duruyor, ama şimdilik…
Durum beyaz eşyada daha kritik. Arçelik,Vestel, Bosch gibi firmaların üst örgütü BESD’in verilerine göre, buzdolabı satışları ilk 3 ayda yüzde 18 geriledi. Sektör ihracatı da aynı oranda gerileyince buzdolabı üretiminde yüzde 18 düşüş var; kötü haber. Durum çamaşır makinesinde biraz daha iyi. İç satışlar yüzde 10 gerilemiş ama neyse ki ihracatta yüzde 13 artış var ve fabrikalar üretimlerini yüzde 7 artırabilmişler. Bulaşık makinesinde de iç talep yüzde 20’ye yakın daralma göstermiş ve iç açıcı bir tablo yok.
Sızlanmalar…
Özellikle, otomobil, beyaz eşya bayi teşkilatları sızlanıyor Başbakan’a, satışlar düştü, eski günlerin tadı yok, diye…Konut kredisi talebi düştü, otomobil kredisi talebi düştü. Varsa yoksa borcu borçla kapatmak için ihtiyaç kredisi alıyor insanlar. Sızlanmalar, hatta homurtular artıyor.
Köşk seçimine, ardından genel seçimlere giderken hoş değil gidişat, ekonomide siftahsız günler artıyor. En sadık yandaş, en sadık seçmen bile ekşir böyle zamanlarda. İç piyasa canlanmalı, konut,otomobil, beyaz eşya satışları artmalıydı, bunun da engelini keşfetmişti RTE: Faizler!.. Faizler yüksek olduğu için kredi kullanmıyordu yurttaş. Faizi düşürmenin özellikle kur ayağında yaratacağı tahribatı, maliyeti ise düşünmüyordu RTE… Seçime odaklı politikaydı önceliği.
Faiz kavgası burada kalmaz. MB’yi savunmak, neoliberal sistemin has bakanları Ali Babacan ile M. Şimşek’e kaldı ve faiz, çatlatmaya başladı; iç dalaşma bu bahaneyle su yüzüne çıkmaya başlar mı, göreceğiz…(30 Mys Sözcü)