Gelir ve servet dağılımı iyice bozuldu
Seçim bildirgelerinde hem CHP’nin hem HDP’nin bölüşümü adilleştireceklerine dair sözlere yer vermelerine toplumun olumlu reaksiyonu…
TÜİK, bir ilki daha gerçekleştirdi. Kasım TÜFE’sini, daha önce duyurduğu gibi, 3 Aralık Pazartesi saat 10 yerine 9.40 gibi sitesine koyunca, uyanıklar, beklenenden düşük gelen aylık enflasyonun pozitif etkisini “avantadan satın aldılar”. Hemen borsada alıma geçtiler ve ancak saat 10’da, duyulduktan sonra yükselecek borsaya böylece “donanımlı” başladılar. Bu “içeriden öğrenmeler”le ne “güneşler batıyor” kim bilir…AKP rejiminin kadroları, hemen her yerde önceden öğrenip ne manipülasyonlarla, ne paralar götürüyorlardır, kim bilir…TÜİK, bilgi kalitesizliğinin yanında güvenirliğinden de kayba uğradı. Telafisi kolay olmaz güven kayıplarının…
Gelelim enflasyona…Geçen yılın Kasım ayında yüzde 1,7 artan enflasyon, bu kasımda yüzde 0,4 arttı. Ekimde de yüzde 2 artmıştı. Böylece yıllık TÜFE yüzde 7.7’den yüzde 6.4’e geriledi. Yıl, sanırım yüzde 6,5 TÜFE ile kapanır. Geçen yıl yüzde 10,5 olmuştu. Yine de yıla yüzde 5 hedefle giren Merkez Bankası, sonuçta yıl içi hedef yükseltse de hedef tutturamadı. Bu sert düşüşte, ÜFE’deki, yani üretici fiyatlarındaki düşük seyri göz ardı etmemek gerekir. ÜFE’nin yıllık artışı yüzde 3,6. Tarım, sanayi, hizmet üreticileri, maliyet artışlarına rağmen fiyatlarını kolay kolay artıramıyorlar. Çünkü iç talep artmıyor. Bunu, ilk yarının milli gelir verilerinde gördük, 9 ayın verilerini ise 10 Aralık Pazartesi göreceğiz. Talep artışı sıfırlanınca, üretici de etiket değiştirmeye cesaret edemiyor. Bu da tüketici enflasyonunu aşağı çekiyor haliyle…
***
Yüzde 6,5 enflasyondan dolayı, sokaktaki alt-orta sınıflar yakınsalar da, feryat-figan etmiyorlar. Yıllık bazda gıda sepeti fiyatları yüzde 4,5 gibi artmış. Ama konut sepeti, yani kira, ısınma vb.de artış yüzde 12’ye yaklaşıyor. Giyim de de artış yüzde 7,5. Ücretlinin olmasa da, memurun, emeklinin yıllık gelir artışı, yüzde 6,5 enflasyon kadar artmasa da ona yaklaşıyor. Düşük, vasat geliriyle haline şükreden bir halk var. Enflasyonu esas dert edenler büyük yatırımcılar. Mesela Türkiye’ye sıcak para ile gelip devlet tahvili alanlar ya da kısa vadeli yatırım yapanlar. Para büyük olunca, öngörülmüş enflasyondan her küçük sapma, yukarı zıplama, bu para sahiplerinin faiz gelirlerinden götürüyor. Yüzde 6 yıllık faiz beklerken enflasyon yüzde 6,5 olursa yarım puan da olsa kayıpta sayıyor. Merkez Bankası’nın enflasyonu kendine baş dert edinmesinin altında, dış kaynak sahiplerine mahçup olmamak, onları ürkütmemek, kaynak girişini daim kılma kaygısı var.
Keza, ihracatçıyı, enflasyon sokaktaki insandan daha çok ilgilendirir durumda. Neden? Döviz kuru-enflasyon ilişkisi yüzünden. Yıllık yüzde 6,5 enflasyona rağmen döviz kurunun benzer oranda devalüe edilmemesi halinde, kurun aşırı değerlenmesi gibi bir caydırıcı unsurla baş başa kalıyor ihracatçı. Dolar ve Avrodan oluşan döviz sepetinin Ekim ortalaması 2.07 TL iken, TÜFE yukarı çıktığı halde, Kasım’da 2.04 TL’ye indi. Böylece TL, döviz sepetine göre yüzde 1.1 değer kazandı. Bu, ihracatçı için iyi bir haber değil.
***
Sokaktaki insan için yüzde 6,5 yıllık enflasyonun ateşinden çok yakıcı olan işsizlik!..Enflasyon, iyi-kötü geliri olanlar için bir anlam taşır.Ya hiç geliri olmayan işsizler? Geliri yok ki işsizin, o paranın alım gücü ile ilgili derdi olsun…AKP rejimi, TÜİK’in kalitesi her geçen gün biraz daha tartışmalı hale gelen istatistikleri ile işsizliği makyajlıyor, bu ortada.
Düşen büyümeye rağmen Ağustos’tan ağustos a yıllık tarım dışı istihdam artışı 623 bin. Bunun tabi ki mevsimsellikle ilgisi var.Tarım,turizm,inşaat sektörleri Ağustos’ta daha çok işçi çalıştırdılar. Ama bunun 100 bin küsuru da kamu istihdam artışından kaynaklandı. Kamu istihdamı, 2011 sonundan Eylül başına kadar 115 bin artarak 3 milyon 215 bini buldu. Devlet kadrolarına hızla AKP’li, cemaatten militanların yığıldığı bir gerçek. Kamuda artan istihdam, toplam istihdamı artmış, resmi işsiz sayısını da 96 bin düşürüp 2,4 milyona indirmiş gösteriyor. Gelin görün ki, İşkur, kendisinde kayıtlı işsiz sayısını 2,2 milyon açıklıyor. TÜİK’in her işsizi, neredeyse İşkur’un kapısına gidip kendini işsiz saydırmış!… Böyle bir saçmalık, ancak muz cumhuriyetlerinde olur!..Ama Türkiye’de oluyor ve kimsenin gıkı çıkmıyor. Ana muhalefetin meclisi sarsması, Türk-İş’in, DİSK’in, KESK’in ortalığı inletip “aldatılıyoruz” diye feryat figan etmesi beklenirdi. Ama olmuyor!…
***
Aldatmacaların sonu gelmez. Şimdi de sırada cari açığı halletmek varmış. Hükümet, Merkez Bankası’nın cari açığı doğru hesaplayamadığını düşünüyor olmalı ki, yeniden hesaplama için TÜİK’i devreye sokmuş. 2 Aralık tarihli gazete Habertürk’e konuşan TÜİK Başkanı Birol Aydemir, Türkiye’de reel sektörün bu kadar borçlanmasının mümkün olamayacağını ifade etmiş ve şöyle demiş; “Aldığımız talimatla cari açığı oluşturan dengeleri 3 ana başlık altında yeniden hesaplamaya başladık. .. Çalışmamızın tamamlanmasından sonra cari açığın önemli ölçüde düşeceğini göreceksiniz” Bakar mısınız; açıkça söylüyor da, “Talimat aldık, düşürüldüğünü göreceksiniz”.
Talimat bu.Yargıya talimat veren RTE, TÜİK’e mi vermeyecek ?
Sivil vesayetten komut;
Cari açık düşürüleceeeek. Düşür!..
.