AKP İKTİDARINDA CARİ AÇIK:(2) Rusya, Batırıyor, Bir de AB Vuruyor…

Mustafa Sönmez

AKP iktidarının 8,5 yılında 451 milyar doları bulan dış ticaret açığının 196 milyar doları  ağırlıkla Asyalı Çin, G.Kore, Japonya ve Hindistan’dan kaynaklanırken Rusya’nın ana aktör olduğu Bağımsız Devletler Topluluğu, Türkiye’ye en büyük açığı verdiren ülke grubu oldu.

Bu bölgeye Türkiye’nin yapabildiği ihracat, ithalatın ancak yüzde 32’sini karşılayabildi. Özellikle Rusya, Türkiye karşısında net ithalatçı.;100 sattı, 20 aldı. AKP iktidarında 152 milyar dolarlık ithalat yapılan Rusya Federasyonu’ndan ağırlıkla ham petrol,doğal gaz, taşkömürü olmak üzere “enerji ithalatı” gerçekleştirildi.

Böylece, Rusya, tek başına 196 milyar TL dış fazla veren Asya bölgesinin ardından 121 milyar dolar ile ikinci “cari açık faili” olarak dikkatleri çekiyor. Ukrayna bile, futbol tabiriyle, 3 atıp 1 yedi AKP iktidarında…

***

Türkiye’nin AKP iktidarındaki 8,5 yılında ithalatın yüzde 41,4’ü AB( 27 ülke)’den yapılırken ihracatın da yüzde 51,6’sı bu bölgeye gerçekleştirildi. AB ile dış ticaret , Rusya ve Asya ülkelerine göre daha dengeli sayılır. Rusya 100 satıp 20 alırken ve Asya 100 satıp 18 alırken, AB ülkelerinde ihracat, ithalatın yüzde 79’unu aşıyor.

Ama yine de 8,5 yıllık AKP iktidarında AB’ye karşı 106 milyar dolar dış ticaret açığı verdi Türkiye. Bu açığın en önemli kısmı Almanya’ya karşı verildi. Almanya, 100 satıp 68 aldı ve Türkiye’ye 42 milyar dolara yakın ticaret üstünlüğü sağladı. AB’nin Türkiye’ye karşı ikinci üstün ülkesi, İtalya. 2003’ten 2011 ortalarına kadar RTE’nin has dostu Berlusconi’nin İtalya’sının Türkiye’ye sattıkları 74 milyar doları geçerken Türkiye’den aldıkları 52 milyar dolarda kalınca İtalyanlara 22 milyar dolar açık verdi Türkiye.

Bütün antipatikliğine karşı Sarkozy Fransa’sı Türkiye’yi bir güzel pazar olarak kullanıyor ve AKP iktidarında 60 satıp 43 alınca 17 milyar dolarlık ticaret üstünlüğü sağlamış görünüyor.

İsveç, AB’de çok satıp az alanların başında geliyor. AKP döneminde 100 satmışlar ama ancak 49 almışlar ve 7 milyar dolara yakın ticaret fazlası edinmişler.

***

AB içinde Türkiye’nin ihracatını  ithalatına yaklaştırdığı ülkeler ise İspanya, Romanya ve Hollanda. Bunlar arasında Hollanda 8,5 yılda 21 milyar dolarlık ithalata 21 milyar dolarlık ihracatla karşılık vererek denge sağlarken benzer durum Romanya için de söz konusu. İspanya ile de dengeye yakın bir alışveriş söz konusu.

İngiltere ise AB içinde Türkiye’nin dış ticaret fazlası verdiği tek ülke. İngiltere’ye otomobilden konfeksiyona beyaz eşyadan elektroniğe birçok ürün satan Türkiye, tam tipik bir tedarikçi. AKP iktidarında İngiltere’den 40 milyar dolarlık ithalata karşılık 55 milyar dolarlık ihracat yapılmış ve züğürt tesellisi olarak  18 milyar dolarlık ticaret fazlası sağlamış Türkiye…

Türkiye’nin ABD ile dış ticareti ise İtalya ile olandan az, Fransa’dan biraz fazladır ve AKP iktidarında ABD de Türkiye’ye 70 milyar dolarlık satış yapıp 36 milyar dolarlık alım yaptı. Sonuçta 33 milyar dolarlık fazla gerçekleştirdi. Türkiye, ABD’ye sattıkları ile bu ülkeden ithalatının ancak yüzde 52’sini karşılayabildi.

(Yarın: İslam Alemi “Hayırsız”)