Erozyon, Bütçede ve İstihdamda Sürüyor

Hükümete göre yüzde 3,2 ile , gerçekte ise yüzde 3’ün altında gerçekleşmesi beklenen 2012 büyümesi, beraberinde istihdamda erozyon ve bütçe açığında hızlı bozulma şeklinde etkilerini göstermeye devam ediyor.  Eylül ayı bütçe verileri, açığın ileri boyutlarda sıçradığını gösteriyor. AKP rejminin 2009 krizini aşmada ve sonrası iki yılda büyümeyi gerçekleştirecek dış kaynak (özellikle sıcak para) girişini cezb etmede en önemli unsur olan denk bütçe, düşük kamu borcunun pulları dökülmeye başladı.  Kamu maliyesinde bozulma, yıl sonuna doğru iyice belirginleşecek.

Ocak-Eylül döneminde  bütçe açığı 14.4 milyar TL olurken, bütçe giderleri yüzde 17’ye yakın artarken gelirlerdeki artış yüzde 10’da kaldı.  Maliye Bakanı Mehmet  Şimşek, yıl sonunda bütçe açığının 33.5 milyar lira olmasının beklendiğini ifade etti. Oysa hedef. 21 milyar TL açıktı. Yani , Şimşek’in evdeki hesabı tutsa bile, ortada yüzde 60’a yakın sapma var. Büyük sapma!…

Büyüme düşünce tüketim ve ithalattan alınan KDV ve ÖTV’ler de geriledi. Yüzde 9 enflasyona karşılık artışları yüzde 4,5’ta kaldı,yani reel gerileme var dolaylı vergilerde. Buna karşılık harcamalar yüzde 17 arttı. Sağlıkta dönüşüm ayağa dolandı ve SGK transferleri yüzde 21,4 arttı. Belediye paylarında yüzde 10’a yakın artış var. KİT görev zararları da büyüyor. AKP kadrolaşması ile memur sayısı ve maaş kalemi de hızla artıyor. Faizler , harcamaların yüzde 15’ini buldu.

Erozyon istihdamdada sürüyor. Eğitim,sağlık,savunma gibi kamusal hizmetlerde gerçekleşen istihdam bir yana bırakıldığında, istihdamın ciddi gerilemeler gösterdiği anlaşılıyor. Temmuz 2011’e göre yaratılmış görünen  545 bin net istihdamın  detayları gösteriyor ki, imalatta 67 bin , inşaatta 3 bin olmuş

istihdam artışı. Turizmdeki 67 bin artış mevsimsel, ulaştırma,gayrimenkul ve bilişimde 35-50 bin arası artışlar olmuş. Ama öte yanda ticarette, tarımda, madencilik, finans ve birçok hizmet alanında istihdam azalışları yaşandı.

İstihdamdaki kalite sorunu bir yana işgücüne katılımdan uzaklaşma sürüyor.  Nüfusun yüzde 50’sine yakını çalışabilecekken çalışmıyor,işgücüne katılmıyor. Son 12 ayda da 15 yaşın üstündeki nüfustan 765 bin kişi, işgücü olmak yerine, eve,kahveye kapanmış görünüyor. Bunların 421 bini ev kadını ve böylece ev kadını stokumuz 12 milyonu aştı. Geçmiş veri setleri , önümüzdeki aylarda bu sayının  daha da büyüyeceğini bize söylüyor.

Özetle, AKP ekonomisinin inişi, her ay göstergelerde kendini iyice gösteriyor. İstihdamda azalma ve işsizlikte artış, önümüzdeki aylarda , sanayideki yavaşlamaya bağlı olarak artacak, çünkü tensikatlar başlayabilir. Bütçe açığı ise Şimşek’in öngörülerinin ötesinde, 33,5 milyar TL’yi aşar ve milli gelirin rahatlıkla yüzde 3-4 aralığını bulur. Bu da cari açık kamburuna bütçe kamburunun eklenmeye başlaması demek.